Door de aanwijzingen voor de hielhoogte te observeren, te meten en te markeren zul je in staat zijn elk paard bij elke trim de juiste hielhoogte te geven.
Voor elk paard is het belangrijk om de juiste hiel-teen balans te hebben. De hielhoogte van de hoef bepaalt de manier waarop het paard staat en loopt en beïnvloedt de stand van alle botten en gewrichten in de benen en zelfs in de rug en hals van het paard.
Om je te helpen de juiste hielhoogte te bepalen voor jouw paard kun je onderaan dit artikel gratis het hielmaatje downloaden.
Verhoudingen van de botten in het been
De hielhoogte is een direct gevolg van de verhoudingen van de botten in het been. Paarden met ongeveer dezelfde beenlengte en maat hoef zullen een soortgelijke hielhoogte hebben. Hielhoogte is niet direct gerelateerd aan de omtrek van de zool of het gewicht van het paard. Een zwaargebouwd paard met grote brede hoeven zal een natuurlijke hielhoogte hebben die maar een paar millimeter hoger is dan die van een lichter gebouwd paard met kleinere hoeven maar vergelijkbare beenlengte.
Als de hielhoogte in verhouding is met het formaat van het hoefbeen en de afmetingen van de andere botten in het been zal de onderkant van het hoefbeen bijna parallel aan de grond staan. Dit is belangrijk voor het hele bewegingsapparaat maar ook voor het sta mechanisme dat het paard nodig heeft om zonder spierspanning, staand te slapen.
Bestudeer de aanwijzingen die de hoef je geeft en bevestig je waarnemingen met het hielmaatje.
Basislijn
De natuurlijke hielhoogte bevindt zich op het niveau van de basislijn. Dit is de grens waar het eelt van de straal overgaat in de huid van de hoefballen, bij het breedste deel van de straal. ‘Lees’ de aanwijzingen die de hoef je geeft goed. De basislijn is bij veel paarden te herkennen aan een kleurverschil, ribbeltje of barstje of de omgekrulde flapjes van het perioplum. Bij een correcte hielhoogte raken de achterkant van de hielen de basislijn.
Hielmaatje
Als je de basislijn niet kunt herkennen of om je waarnemingen te bevestigen kun je het hielmaatje gebruiken. Dit is een handig meetinstrumentje dat de verschillende hielhoogtes van paarden onderverdeelt in 5 groepen.
XS – Extra small – Mini’s en shetlanders – 2 cm
S – Small – Medium ponies zoals bijvoorbeeld Welsh A, B, Dartmoor – 2,5 cm
M – Medium – Grotere ponies en kleine paarden, D, E pony, Arabier, IJslander, Quarter – 3 cm
L – Large – Grotere paarden, Volbloed, Warmbloed – 3,4 cm
XL – Extra Large – Zeer grote paarden, Clydesdale, Percheron – 3,8 cm
Hoe te gebruiken?
Markeer de haarlijn boven de zijdelingse straalgroeven aan beide kanten met een viltstift. Kies het juiste hielmaatje. Zet het afgeschuinde hoekje van het maatje op de haarlijn en markeer de hiel bij het pijltje. Trek tussen beide punten een lijn. Dit is de basislijn.
Dit is het oudere type hielmaatje, gemaakt door Cheryl Henderson van ABC Hoofcare.
In veel gevallen zul je merken dat je waarnemingen van de basislijn en de lijn getrokken met behulp van het maatje verrassend samenvallen. Als dit niet het geval is kies dan voor een conservatieve benadering van de hielhoogte en zet de hielmaat iets hoger of gebruik een tussenliggende maat. Bedenk dat je hielmaatje een veiligheidsmarge aangeeft tot hoe ver je kunt gaan, niet tot hoe ver je moet gaan.
Vijl de hielen terug tot de basislijn. De achterkant van de hielen raken dan net de basislijn en een gezonde straal zal dan aan de achterkant contact met de grond maken. Zorg ervoor dat de hielen aan beide kanten gelijk zijn en niet naar achteren hellen maar een mooi platvorm vormen. De kwartieren moeten lager zijn dan de hiel.
Sommige trimmers geven de voorkeur aan het gelijdelijk verlagen van hoge hielen. Als je hiervoor kiest hou dan het einddoel (hiel verlagen tot aan de basislijn) helder voor ogen. Bedenk dat een paard elke keer moet wennen aan elke standsverandering.
Hielmaatjes downloaden
Je kunt hier 2 hielmaatjes downloaden als pdf, een geel-oranje-rode voor ponies en een rood-blauwe voor paarden.
Print ze uit op karton of plastic en knip ze nauwkeurig uit. Plak de gespiegelde zijden op elkaar als je een dubbelzijdig hielmaatje wilt maken dat vanaf beide kanten bruikbaar is.
Ik hoop deze hielmaatjes van duurzaam materiaal te laten maken. Tot die tijd zul je even moeten doe-het-zelven. Laat me je bevindingen weten. Als het hielmaatjes ontwerp verbeterd kan worden neem ik jullie op- en aanmerkingen mee in het definitieve ontwerp.
Voordelen van het hielmaatje
• Geen ‘gokwerk meer tijdens trimmen
• Elke trim hetzelfde resultaat
• Meer houvast bij vervormde hoeven
• Helpt je bij ongelijke hielen, asymmetrie en paarden die scheef afslijten
• Duidelijk doel om naar toe te werken bij zeer hoge hielen
Hiel-teen balans
Hiel-teen balans is een belangrijk onderdeel van een goede trim. Het verlagen van de hielen tot ze de basislijn raken is de eerste stap om deze balans te bereiken. De tweede stap, die hiermee in overeenstemming moet zijn, is het inkorten van de teen. Daarnaast mag er door het verlagen van de hielen geen hogere druk op de kwartieren ontstaan.
Let op: Verlaag nooit de hielhoogte zonder de lengte van teen en kwartieren hierop aan te passen.
Vraag & antwoord
Ik denk dat mijn paard’s hielhoogte precies tussen twee maten in zit.
Dat is mogelijk, hoewel het hielmaatje voor zover ik heb gezien nooit meer dan een halve maat afwijkt. Gebruik de kleinere maat en tel er een aantal millimeters bij op. Of trek de basislijn op basis van de aanwijzingen die de hoef geeft. Je kunt ook een lineaal gebruiken om je er van te verzekeren dat beide hielen ten opzichte van de haarlijn even hoog zullen zijn.
Ik heb de hielen per ongeluk te laag gevijld, wat nu?
Het paard zal tijdelijk de hielen minder belasten en meer gewicht dragen op de teen of toonlanden. De paar millimeter die je per abuis teveel hebt weggevijld groeien op die manier snel weer aan. Wees niet te bang om fouten te maken maar herhaal ze geen tweede keer. Onthou wat de juiste hielhoogte is voor jouw paard.
De ene hiel is veel hoger dan de andere, wat doe ik daaraan?
Het was je misschien nooit eerder opgevallen dat de ene hiel veel hoger was dan de andere. Nu je naar de afstand tussen de haarlijn en de hiel kijkt en die afstand opmeet zie je het duidelijk. Het kraakbeen is aan een kant omhoog gedrukt. Vijl de hielen zo dat de afstand tussen de haarlijn en het draagvlak de juiste afstand heeft. Dat de hielen dan ongelijk lijken ten op zichte van de ondergrond is geen probleem. De omhooggedrukte hiel wordt binnen een korte tijd naar beneden gedrukt.
Mijn pony heeft hoge hielen. Kan ik ze in 1x 2 centimeter verlagen?
Dit kan zolang je de rest van de hoef in balans erbij trimt. Je pony zal aan de nieuwe positie moeten wennen. Geef hem veel vrije beweging in de weken na de trim zodat pezen en spieren zich kunnen aanpassen.
Kan ik het hielmaatje ook gebruiken bij paarden met een bokhoef?
Je kunt het maatje wel gebruiken maar tel zeker een halve centimeter op bij de hielhoogte als je paard een bokhoeft heeft. Bekijk als je de hielen gevijld hebt of het paard er nog gewicht op draagt. Als dat het geval is kan er misschien nog een klein beetje meer vanaf.
Het lijkt onmogelijk om de hielen te verlagen zoals het hielmaatje aangeeft omdat ik dan in de zool en steunsels zou moeten vijlen. Hoe ga ik dit aanpakken?
Het klinkt alsof je steunsels zeer lang zijn en je zijdelingse straalgroeven zeer diep. Snij eerst de lange steunsels goed bij en verwijder overgroeide steunsels van de zool. Haal dode overgroeide zool weg uit de zooldriehoek. Als je dit hebt gedaan zul je zien dat dit de reden was waarom het leek alsof de hielen niet lager konden.
Lopen paarden een hoger risico op peesblessures door lage hielen?
Als hielen worden verlaagd zonder dat de lengte van de teen hierop wordt aangepast zal de afwikkeling van de hoef sterk worden vertraagd en verkeerde krachten op de buigpees inwerken. Dit kan inderdaad tot ernstige peesblessures leiden. Het probleem is niet de lage hiel maar de te lange teen. Streef altijd naar een correcte hiel-teen balans.